Sollicitatiegesprek: wanneer vertel je dat je zwanger bent?

Solliciteren als je zwanger bent is voor veel vrouwen lastig. Wanneer vertel je aan je mogelijk nieuwe werkgever dat je een kindje verwacht? Tijdens het eerste gesprek? Het tweede? Of pas als je aan het werk bent gegaan? Wij zetten alles op een rij voor je, zodat je weloverwogen een keuze kunt maken.

Zwanger en leuke vacature: wat nu?

Je weet dat je zwanger bent, maar aan de buitenkant is daar nog niets van te zien. Ondertussen is jouw oog gevallen op een leuke vacature. Je weet dat je een geschikte kandidaat bent, maar binnenkort ben je ook even uit de roulatie: je gaat met zwangerschapsverlof.

Een werkgever kan dat als een probleem zien, vooral als het team waarin je gaat werken nu al overbelast is en de vacature daarom is uitgezet. Als je met verlof gaat, is je werkgever je immers op korte termijn alweer minimaal 16 weken kwijt. 

Afwijzen wegens zwangerschap mag niet

Een potentiële werkgever mag jou wettelijk niet afwijzen voor een functie vanwege je zwangerschap. Ze mogen er ook niet naar vragen én je bent bovendien zelf niet verplicht om tijdens een sollicitatieprocedure te vertellen dat je zwanger bent. Ook hoef je niets over zwangerschap, ziekte of gezondheid op je cv te vermelden. 'Heb je een kinderwens?' is dus ook not done. 

Belemmering van de functie

Als de zwangerschap een belemmering is voor het uitoefenen van de functie, ben je wél verplicht om het te melden. Als je bijvoorbeeld aangepaste werktijden nodig hebt, of als je bepaalde taken die bij de functie horen niet zult kunnen uitvoeren. 

Verstoorde vertrouwensrelatie

Een werkgever mag je dus niet afwijzen vanwege je zwangerschap, maar als het toch gebeurt, kun je onmogelijk bewijzen dat jouw bolle buik de oorzaak van je afwijzing is. Je kunt je zwangerschap dus uitstekend geheim houden tijdens de sollicitatieprocedure, dat recht heb je.

Als je buik echter op je eerste werkdag opeens een stuk groter is dan tijdens je sollicitatiegesprek, voelt je werkgever zich wellicht bedrogen. Je begint dan bij je nieuwe werk met een behoorlijke breuk in jullie vertrouwensrelatie. Dat wil je natuurlijk voorkomen!

Uitkering van het UWV voor werkgevers

Belangrijk om te weten is dat jouw verlof je nieuwe werkgever overigens geen geld kost. Hij krijgt jouw salaris namelijk terug van het UWV. Alleen als je meer dan €4900 per maand verdient op basis van een 40-urige werkweek, moet hij het salaris dat daar bovenuit komt zelf betalen. 

Wanneer vertel je dan dat je zwanger bent?

Eigenlijk moet je vooral zelf inschatten of het handig is om bij je sollicitatie te vermelden dat je zwanger bent. Waar voel jij je prettig bij? Een dikke buik is een duidelijk signaal, maar als je buik nog niet zichtbaar is, kun je ervoor kiezen het nog even stil te houden.

Eerste en tweede sollicitatiegesprek

Tijdens het eerste gesprek is het vaak niet nodig te vermelden dat je zwanger bent. Dit gesprek is meest oriënterend bedoeld voor zowel jou als je toekomstige werkgever. Kijk of het bedrijf, de bedrijfscultuur en functie iets voor jou zijn en ervaar ook of er een klik is. 

Als je de tweede ronde haalt en denkt dat je een goede kans maakt op de baan, dan is het einde van dit gesprek een goed moment om te zeggen dat je zwanger bent. Zo voorkom je dat je een verstoorde relatie met je werkgever krijgt omdat je het nieuws verzwegen hebt, maar je hebt dan wel tijd genoeg gehad om jezelf positief in beeld te brengen.

Als je dat nog steeds te snel vindt, kun je eventueel ook wachten tot het arbeidsvoorwaardengesprek. Op dat moment ben je immers nog de enige overgebleven kandidaat.

Denk ook vanuit de werkgever

Het is altijd goed om de situatie ook van een andere kant te bekijken. Als je als werkgever handjes tekort hebt, iemand net ingewerkt is en dan al snel weer met verlof gaat, is dat natuurlijk niet ideaal. Ze moeten dan opnieuw iemand werven die het tijdens je verlof gaat overnemen of intern het één en ander zien te regelen met collega’s. Daarom: tijdig vertellen en meedenken wordt altijd gewaardeerd en zorgt ook voor een goede werkrelatie.

Wet op Medische Keuringen

In je brief of tijdens je sollicitatiegesprek hoef je dus officieel niets te zeggen over je gezondheid of ziekteverleden. De Wet op Medische Keuringen heeft werkgevers zelfs verboden ernaar te vragen (zowel mondeling als schriftelijk). Werkgevers mogen ook geen aanstellingskeuring aan je verplichten (een medische keuring bij aanstelling) als dat voor de functie niet nodig is.

Aanstellingskeuring

Een aanstellingskeuring wordt verricht aan het einde van de selectieprocedure. Deze keuring mag alleen worden toegepast als het een functie betreft waar risico's aan verbonden zijn voor de gezondheid of de veiligheid van de werknemer zelf of anderen. Hierbij moet je denken aan duikers, brandweermannen, piloten of bijvoorbeeld beroepschauffeurs.

In deze functies is het belangrijk te controleren of een toekomstige werknemer aan bepaalde medische eisen voldoet. Als je zwanger bent, is het dus verstandig even te wachten met solliciteren op dit soort functies. Voor andere functies waar een medische goedkeuring niet belangrijk is, mag er ook geen gebruik van worden gemaakt (denk aan leraren of administratief medewerkers).

Afgewezen wegens zwangerschap: wat nu?

Als je het idee hebt dat je bent afgewezen vanwege je zwangerschap, dan kun je een klacht indienen bij de College voor de Rechten van de Mens. Zij kijken of de werkgever in strijd met de wet heeft gehandeld.

Bronnen: Sollicitatiedokter.nl, Rijksoverheid.nl, Carrieretijger